Μήκος Τραχήλου και Πρόωρος Τοκετός: Τι Πρέπει να Γνωρίζετε
Τι είναι ο τράχηλος;
Ο τράχηλος της μήτρας είναι το κατώτερο τμήμα της μήτρας που συνδέεται με τον κόλπο. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο τράχηλος παραμένει κλειστός και σταθερός, διατηρώντας το έμβρυο ασφαλές εντός της μήτρας. Πριν τον τοκετό, ο τράχηλος υφίσταται φυσιολογικές αλλαγές, όπως η εξάλειψη (μείωση του μήκους) και η διαστολή, προκειμένου να επιτραπεί η διέλευση του εμβρύου κατά τον τοκετό.
Ποια είναι η σημασία του μήκους του τραχήλου;
Το μήκος του τραχήλου αποτελεί σημαντικό δείκτη για την πρόβλεψη του κινδύνου πρόωρου τοκετού. Ένας φυσιολογικός τράχηλος κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης, διαφέρει σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα και μπορεί να έχει μήκος περίπου 35-45 χιλιοστά. Όταν το μήκος του τραχήλου μειώνεται πρόωρα, αυξάνεται ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού, ιδιαίτερα πριν τις 37 εβδομάδες κύησης.
Τι σημαίνει “κοντός τράχηλος”;
Ο όρος “κοντός τράχηλος” αναφέρεται σε μήκος τραχήλου μικρότερο των 25 χιλιοστών πριν την 24η εβδομάδα κύησης. Η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι ασυμπτωματική, αλλά σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Ο κίνδυνος αυξάνεται όσο μειώνεται το μήκος του τραχήλου:
-
- Μήκος <25 χιλιοστά: κίνδυνος ~18%
-
- Μήκος <20 χιλιοστά: κίνδυνος ~25%
-
- Μήκος <15 χιλιοστά: κίνδυνος ~50%
Πώς διαγιγνώσκεται;
Η πιο αξιόπιστη μέθοδος για τη μέτρηση του μήκους του τραχήλου είναι το διακολπικό υπερηχογράφημα, το οποίο πραγματοποιείται συνήθως στην 13η εβδομάδα της κύησης (συνήθως στα πλαίσια του υπερηχογραφήματος αυχενικής διαφάνειας) και μεταξύ της 16ης και 24ης εβδομάδας κύησης (συνήθως στα πλαίσια του υπερηχογραφήματος β’ επιπέδου). Σε γυναίκες με ιστορικό πρόωρου τοκετού, συνιστάται τακτική παρακολούθηση κάθε 1-2 εβδομάδες κατά το διάστημα αυτό .
Ποια είναι τα αίτια του κοντού τραχήλου;
Η ανεπάρκεια τραχήλου μπορεί να είναι συγγενής ή επίκτητη. Συγγενείς αιτίες περιλαμβάνουν ανατομικές ανωμαλίες της μήτρας και του τραχήλου. Επίκτητα αίτια μπορεί να είναι προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στον τράχηλο, όπως η κωνοειδής εκτομή (LLETZ), ή τραυματισμοί κατά τον τοκετό .
Ποιες είναι οι επιπτώσεις;
Η ανεπάρκεια τραχήλου μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό, ιδιαίτερα κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης. Ο πρόωρος τοκετός σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα του νεογνού, καθώς και με μακροπρόθεσμες επιπλοκές, όπως νευρολογικές και αναπτυξιακές διαταραχές .
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση του κοντού τραχήλου εξαρτάται από το μήκος του και το ιστορικό της εγκύου:
-
- Χορήγηση προγεστερόνης: Σε περιπτώσεις όπου το μήκος του τραχήλου είναι μικρότερο από 25 χιλιοστά, μπορεί να χορηγηθεί 400 mg προγεστερόνης, ενδοκολπικά, για την ενίσχυση της λειτουργίας του τραχήλου .
-
- Περίδεση τραχήλου (cerclage): Σε περιπτώσεις όπου το μήκος του τραχήλου είναι μικρότερο των 15 χιλιοστών πριν την 24η εβδομάδα κύησης, ή σε γυναίκες με ιστορικό αποβολών λόγω ανεπάρκειας τραχήλου, μπορεί να πραγματοποιηθεί περίδεση τραχήλου. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει την τοποθέτηση ράμματος στον τράχηλο για την πρόληψη της πρόωρης διαστολής .
-
- Τοποθέτηση πεσσού: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να τοποθετηθεί πεσσός από σιλικόνη εντός του κόλπου για την υποστήριξη του τραχήλου και τη μείωση του κινδύνου πρόωρου τοκετού. Αυτή η μέθοδος, δεν φαίνεται να αποδίδει ιδιαίτερα, σε σχέση με τις παραπάνω μεθόδους.
Συμπερασματικά
Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του κοντού τραχήλου είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη του πρόωρου τοκετού. Η τακτική παρακολούθηση με διακολπικό υπερηχογράφημα και η κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την πρόγνωση της κύησης.